Statut NSZZ Solidarność-80
ROZDZIAŁ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
Solidarność ludzi pracy - w Kraju i za granicą - sprawiła, że w dniu 30 sierpnia 1980 ówczesny Rząd a następnie Sejm, uznał, iż konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy Nr 87 i Nr 98 o wolności w organizowaniu się w związki zawodowe obowiązują w Polsce „tak jak ustawy”.
Podpisanie w dniu 30 sierpnia 1980 roku Porozumienia Szczecińskiego oraz 31 sierpnia Porozumienia Gdańskiego dało początek powstania niezależnego ruchu związkowego o nazwie NSZZ „Solidarność”. Porozumienia tzw. „okrągłego stołu” w 1989 roku, które wypaczyły ideę „Solidarności”, spowodowały umieszczenie przy nazwie naszego związku liczebnika 80 symbolizującego protest społeczny z sierpnia 1980 roku.
§ 1
Związek nazywa się
NIEZALEŻNY SAMORZĄDNY ZWIĄZEK ZAWODOWY „SOLIDARNOŚĆ ‘80”
§ 2
Związek działa na obszarze Rzeczypospolitej Polski i za granicą.
§ 3
1. Historyczną siedzibą Związku jest Szczecin.
2. Siedzibą KOMISJI KRAJOWEJ jest Warszawa.
3. Nazwa i znak graficzny NSZZ „Solidarność `80” stanowią wyłączną własność związku i podlegają ochronie prawnej.
ROZDZIAŁ II
CEL I ZADANIA ZWIĄZKU
§ 4
Związek jest niezależny od administracji rządowej i samorządowej, od partii politycznych, od pracodawców i ich związków oraz od innych organizacji.
§ 5
Związek zrzesza pracowników, bezrobotnych oraz inne osoby dopuszczone przez prawo do tworzenia związków zawodowych.
W sytuacjach wyjątkowych Związek może udzielić pomocy i ochrony związkowej innym grupom społecznym, jeżeli o to się zwrócą.
§ 6
Celem Związku jest ochrona praw, godności oraz interesów członków Związku i ich rodzin a w szczególności:
1. ochrona interesów materialnych , osobistych, socjalnych i kulturalnych,
2. zabezpieczenie praw pracowniczych w zakresie wykonywanej pracy i wynagradzania, warunków socjalno-bytowych, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przed zanieczyszczeniami i degradacją środowiska przyrodniczego,
3. podejmowanie starań o zgodność działania zakładu pracy z interesami pracowników,
4. umacnianie rodziny oraz ochrona życia rodzinnego,
5. szerzenie demokratyzmu i umacnianie koleżeńskiej solidarności w stosunkach wzajemnych,
6. zapewnienie pracownikom warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
7. wpływ na kształtowanie polityki gospodarczej i społecznej,
8. kształtowanie aktywnej postawy działania dla dobra Ojczyzny,
9. podejmowanie działań na rzecz ochrony naturalnego środowiska człowieka,
10. pogłębianie wiedzy członków Związku,
11. ochrona ekonomicznej i politycznej suwerenności Rzeczpospolitej Polski,
12. ochrona pracowników przed utratą miejsca pracy.
§ 7
Związek realizuje swoje cele przez:
1. podejmowanie działań z administracją państwową i samorządu terytorialnego wszystkich szczebli w zakresie wynikającym z przepisów prawa pracy i innych ustaw,
2. reprezentowanie podlegających jego pieczy interesów pracowniczych, zwłaszcza wobec organów administracji rządowej, samorządowej, gospodarczej, pracodawców, organizacji międzynarodowych, partii politycznych i innych jednostek,
3. zawieranie, wypowiadanie i rozwiązywanie układów, umów i innych porozumień związkowych,
4. wszczynanie i udział w postępowaniu administracyjnym, sądowym i innym na rzecz osób potrzebujących pomocy,
5. organizowanie i kierowanie akcjami protestacyjnymi załóg w przypadku istotnego naruszenia interesów pracowniczych, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach proklamowania strajku,
6. inicjowanie samopomocy członków Związku,
7. podejmowanie starań o zapewnienie członkom i ich rodzinom wczasów pracowniczych, zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, miejsc w żłobkach i przedszkolach dla ich dzieci oraz odpowiedni udział w świadczeniach z funduszu socjalnego i innych funduszy zakładu pracy,
8. przeciwdziałanie patologiom społecznym,
9. popieranie inicjatywy w zakresie usprawnienia gospodarki, rozwoju kultury, nauki i postępu technicznego,
10. prowadzenie działalności oświatowo - kulturalnej, tworzenie warunków do odpoczynku po pracy,
11. ujawnianie nieprawidłowości w życiu społecznym celem ich usuwania,
12. sprawowanie kontroli nad warunkami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapewnianie okresowej kontroli stanowisk pracy,
13. współdziałanie ze służbą zdrowia w celu ochrony zdrowia pracowników i ich rodzin,
14. prowadzenie badań nad warunkami życia ogółu pracowników, w szczególności nad poziomem kosztów utrzymania i regularne publikowanie wyników badań,
15. rozwijanie działalności wydawniczej i prasowej,
16. opiniowanie projektów i przepisów dotyczących: życia ludzi pracy, reprezentacji pracowniczych, uczestnictwa pracowników w zarządzaniu, ustawodawstwa socjalnego oraz kluczowych decyzji o podziale dochodu narodowego, kierunkach inwestycji, podziale funduszu spożycia społecznego, zaopatrzenia rynku, gospodarce mieszkaniowej, kształtowaniu cen i płac oraz innych spraw istotnych dla ludzi pracy,
17. udzielanie pomocy materialnej członkom Związku,
18. powoływanie agend dla realizacji zadań statutowych,
19. prowadzenie działalności gospodarczej dla uzyskania środków przeznaczonych na realizację zadań statutowych,
20. tworzenie funduszy celowych.
§ 8
1. Członkowie Związku zrzeszają się na zasadzie terytorialno - zawodowej co oznacza, że:
1. Związek zrzesza członków wszystkich zawodów,
2. podstawową organizacją związkową jest organizacja zakładowa zrzeszająca pracowników wszystkich zawodów, zatrudnionych w danym zakładzie pracy oraz emerytów i rencistów,
3. emeryci i renciści, a także inne osoby, które z różnych względów nie mogą zrzeszać się w macierzystych zakładach pracy, mogą tworzyć organizacje związkowe przy terenowych strukturach związku, bezrobotni w ramach związku organizują się w Koła Terenowe,
4. zakładowa organizacja związkowa w miarę potrzeby tworzy niższe ogniwa, a w szczególności: Organizacje Wydziałowe (Oddziałowe) i Koła,
5. w przedsiębiorstwach i instytucjach, osoby uprawnione do reprezentowania związku mogą tworzyć wspólne organy przedstawicielskie Organizacje Międzyzakładowe, które posiadają status Organizacji Zakładowej,
6. podstawową jednostką terytorialną związku jest region obejmujący swym zasięgiem teren co najmniej jednego województwa. Utworzenie regionu oraz zmiana zasięgu jego działania wymaga zgody i rejestracji Komisji Krajowej,
7. w ramach Związku na wszystkich jego szczeblach mogą działać sekretariaty. Sekretariaty obejmują pracowników wykonujących jeden zawód lub kilka zawodów pokrewnych.
2. Związek może zawierać porozumienia o współdziałaniu ze związkami zawodowymi grupującymi pracowników jednego zawodu lub kilku pokrewnych zawodów, jeśli statuty i działalność tych związków odpowiadają podstawowym zasadom określonym w niniejszym statucie.
3. Związek na zasadach określonych prawem może przystąpić do organizacji międzyzwiązkowych w kraju i zagranicą. O przystąpieniu i wystąpieniu decyduje Komisja Krajowa na mocy uchwały. Wymaga to akceptacji najbliższego Krajowego Zjazdu Delegatów.
§ 9
Władze związkowe wszystkich szczebli pochodzą z wyboru.
Wybory odbywają się na następujących zasadach:
1. kandydatem może być wyłącznie osoba uprawniona do głosowania na zebraniu (Zjeździe) dokonującym wybory,
2. nie ogranicza się liczby kandydatów,
3. głosuje się na poszczególnych kandydatów,
4. głosowanie jest tajne,
5. przewodniczącego wybiera bezpośrednio walne zebranie organizacji danego szczebla,
6. wybory są ważne, gdy bierze w nich udział co najmniej połowa liczby delegatów (członków) uprawnionych do głosowania,
7. wybrany zostaje ten, kto w głosowaniu uzyskał 50% plus jeden oddanych głosów,
8. szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania wyborów określa Ordynacja Wyborcza do władz związku uchwalona przez Krajowy Zjazd Delegatów. Organ nadrzędny związku zobowiązany jest na podstawie protokołu z zebrania wyborczego potwierdzić prawomocność wyboru władz związku w formie uchwały w terminie do 14 dni od daty wyborów,
9. funkcji związkowych nie może pełnić osoba:
a) zajmująca kierownicze stanowisko w zarządach władzy samorządowej i administracji rządowej wszystkich szczebli,
b) będąca pracodawcą, a w szczególności pełniąca w zakładzie pracy funkcję dyrektora, zastępcy dyrektora, kierownika i zastępcy kierownika zakładu pracy, głównego księgowego, kierownika działu kadr, a w spółdzielniach i spółkach w których jest się w stosunku pracy z członkostwem w ich zarządzie,
c) poprzez funkcję związkowe rozumie się pełnienie funkcji przewodniczącego i jego zastępców we wszystkich szczeblach władzy Związku,
10. członek związku pozbawiony mandatu delegata na Zjazd (zebranie) może pełnić funkcje związkowe do czasu najbliższego Zjazdu (zebrania) wyższego szczebla , który podejmuje decyzję o jego reelekcji lub odwołania z pełnionej funkcji,
11. odwołanie członka władz związkowych odbywa się na takich zasadach, jak wybór,
12. delegaci wybierani są na okres kadencji, która trwa 4 lata.
13. Mandat delegata wygasa w przypadku:
a) wystąpienia bądź wykluczenia ze Związku,
b) rezygnacji z mandatu,
c) zgonu.
§ 10
1. Podstawowe jednostki organizacyjne powstają z inicjatywy podjętej przez co najmniej 10 osób uprawnionych do tworzenia organizacji zakładowych. Spośród tych osób zostaje wybrany komitet założycielski w liczbie od 3 do 7 osób. Komitet założycielski nabywa uprawnienia władzy związkowej po zarejestrowaniu w Zarządzie Regionu i działa do czasu wyboru statutowych władz podstawowej jednostki organizacyjnej. Komitet założycielski ma obowiązek przeprowadzić wybory statutowych władz w terminie 30 dni od rejestracji w Zarządzie Regionu.
2. Rozwiązanie jednostki organizacyjnej Związku stwierdza władza Związku dokonująca jej rejestracji. Powoduje to wykreślenie organizacji z odpowiedniego rejestru, utratę prawa do używania nazwy i znaku NSZZ „Solidarność ‘80”, a także niemożność występowania z roszczeniami finansowymi wobec Związku i utratę prawa do majątku organizacji, który przejmuje organizacja wyższego szczebla.
ROZDZIAŁ III
CZŁONKOWIE, ICH PRAWA I OBOWIĄZKI
§ 11
Członek Związku ma prawo:
1. uczestniczyć w ogólnych zebraniach Związku,
2. wybierać i odwoływać członków wszystkich władz Związku oraz być wybierany do tych władz,
3. uczestniczyć w ustalaniu zaleceń dla wybranych delegatów,
4. korzystać z pomocy związku w ochronie praw pracowniczych i obywatelskich w razie ich naruszenia przez zakład pracy lub administrację państwową; w przypadkach tych Związek zobowiązany jest do zastosowania dostępnych mu środków obrony ze strajkiem włącznie.
Związek może interweniować i udzielać pomocy w razie naruszenia innych praw członka Związku.
5. otrzymywać zasiłki z tytułu urodzenia dziecka i zgonu członka rodziny; w przypadku zgonu członka Związku zasiłek otrzymuje rodzina,
6. otrzymywać od związku pomoc finansową w okresie pozostawania bez pracy na skutek działalności związkowej, oraz w szczególnie uzasadnionych przypadkach losowych. zakres i formy pomocy określa walne zebranie właściwego szczebla Związku,
7. korzystać z pomocy socjalnej Związku, oraz obiektów kulturalnych, sportowych i innych będących w dyspozycji Związku,
8. występować z wnioskami i postulatami do władz związkowych wszystkich szczebli,
9. być na bieżąco informowanym o wszelkich decyzjach i innych działaniach wszystkich instancji Związku,
10. brać udział w zebraniach, na których władze związkowe podejmują uchwały dotyczące jego osoby.
§ 12
Członek Związku jest zobowiązany:
1. przestrzegać postanowień statutu i uchwał władz Związku oraz regularnie płacić składki członkowskie,
2. brać udział w życiu związkowym,
3. solidarnie uczestniczyć w akcjach podejmowanych przez Związek,
4. współdziałać w kształtowaniu właściwych stosunków współżycia między członkami załogi pracowniczej.
§ 13
1. Członek Związku nie może należeć do innego związku zawodowego.
2. Osoby pełniące funkcję w Komisji Krajowej nie mogą pełnić funkcji w partiach politycznych.
§ 14
1. Członkostwo Związku nabywa się z chwilą przyjęcia deklaracji członkowskiej.
2. Osoba fizyczna, prawna bądź instytucja która w sposób szczególny zasłużyła się dla Związku, a nie ma uprawnień do zrzeszania się w nim Zjazd Delegatów odpowiedniego szczebla lub ogólne zebranie członków może nadać członkostwo honorowe w oparciu o regulamin zatwierdzony przez Krajowy Zjazd Delegatów.
Honorowy członek Związku zwolniony jest z opłacania składek członkowskich zachowując wszelkie prawa członka Związku.
§ 15
1. Członkostwo Związku ustaje na skutek:
1. wystąpienia ze Związku,
2. wykluczenia na podstawie uchwały właściwych władz,
3. zgonu.
2. Członka, który uporczywie nie wykonuje obowiązków członkowskich lub postępuje w sposób nie licujący z godnością członka Związku, właściwa Komisja Zakładowa (Międzyzakładowa) może ukarać udzieleniem nagany, a w szczególnych przypadkach pozbawieniem członkostwa. Zainteresowanemu służy prawo odwołania do Zakładowego Zebrania Członków (Delegatów).
3. Od każdej uchwały władz związku przysługuje zainteresowanemu odwołanie do wyższej instancji tego samego rodzaju, w terminie 14 dni od daty doręczenia uchwały.
§ 16
Komisje Zakładowe (Międzyzakładowe) prowadzą ewidencję członków i wydają legitymacje członkowskie według wzoru ustalonego przez Komisję Krajową.
ROZDZIAŁ IV
WŁADZE ZWIĄZKU
§ 17
1. Władzą stanowiącą na szczeblu krajowym jest:
1. Krajowy Zjazd Delegatów
2. Komisja Krajowa – w okresie między zjazdami
2. Komisja Krajowa oraz Krajowa Komisja Rewizyjna jest organem nadrzędnym dla odpowiednich struktur niższego szczebla.
3. Kadencja wszystkich władz Związku trwa 4 lata. Szczegółowe zasady które obowiązują w roku wyborczym określa Komisja Krajowa w formie uchwały. W wyjątkowych przypadkach Komisja Krajowa może przedłużyć lub skrócić czas trwania kadencji, nie więcej jednak niż o 4 miesiące.
§ 18
1. Do kompetencji Zjazdu należy:
1. uchwalanie zmian statutu,
2. uchwalanie ogólnego programu działania Związku,
3. podejmowanie uchwał finansowych,
4. wybór członków Krajowej Komisji Rewizyjnej,
5. wybór Przewodniczącego Związku,
a) wybór Przewodniczącego Związku jest jednoznaczny z jego wyborem na członka Komisji Krajowej,
b) w przypadku odwołania Przewodniczącego Związku z pełnionej funkcji zachowuje on członkostwo w Komisji Krajowej,
6. wybór członków Komisji Krajowej zgodnie z postanowieniami § 19 ust. 3b,
7. rozpatrywanie sprawozdań Komisji Krajowej oraz Krajowej Komisji Rewizyjnej,
podejmowanie decyzji w sprawie udzielenia absolutorium,
8. podjęcie uchwały o rozwiązywaniu związku i likwidacji jego majątku.
2. Zjazd zbiera się na sesję zwyczajną co najmniej raz w roku. Zwołuje go Komisja Krajowa.
3. Na wniosek co najmniej 1/3 Zarządów Regionalnych, 1/5 delegatów na Zjazd lub Krajowej Komisji Rewizyjnej, Komisja Krajowa obowiązana jest zwołać nadzwyczajną sesję Zjazdu w ciągu 1 miesiąca od daty złożenia wniosku. W przypadku nie zwołania Zjazdu przez Komisję Krajową w tym terminie - zwołuje go Krajowa Komisja Rewizyjna w terminie 1 miesiąca po upływie terminu wyznaczonego Komisji Krajowej.
4. W Zjeździe biorą udział delegaci organizacji regionalnych Związku wybrani na Regionalnych Zjazdach Delegatów. Sposób ich wyboru oraz liczbę delegatów z poszczególnych organizacji regionalnych ustala Komisja Krajowa proporcjonalnie do liczby członków w poszczególnych regionach, zgodnie z Ordynacją Wyborczą.
5. Do ważności uchwał Zjazdu niezbędna jest obecność co najmniej połowy liczby delegatów.
6. Uchwały Zjazdu zapadają zwykłą większością głosów.
7. Przy uchwałach o rozwiązaniu Związku i zmianie Statutu obowiązuje kwalifikowana większość 2/3 głosów.
§ 19
1. Do zakresu działania Komisji Krajowej należy:
1. reprezentowanie całego Związku wobec władz i organów administracji państwowej, samorządowej i gospodarczej, a także innych organizacji lub instytucji,
2. koordynowanie działań organizacji regionalnych Związku,
3. uchwalanie preliminarza wydatków,
4. powoływanie Sekretariatów Krajowych oraz ustalanie ich regulaminów wewnętrznych,
5. zawieranie umów zbiorowych,
6. podejmowanie decyzji o strajku o zasięgu ponadregionalnym,
7. wybór prezydium Komisji Krajowej. Liczbę członków prezydium Komisji Krajowej określa Ordynacja Wyborcza do Władz Związku.
2. Strukturę oraz zakres kompetencji prezydium określa Komisja Krajowa.
3. W skład Komisji Krajowej wchodzą:
a/ Przewodniczący Związku jako Przewodniczący Komisji Krajowej,
b/ osoby wybrane przez Zjazd. Każdy region ma z góry ustaloną liczbę miejsc w Komisji Krajowej. Liczbę tą określa uchwała Zjazdu. Głosuje się na listy cząstkowe.
§ 20
Do zakresu kompetencji Przewodniczącego Związku należy:
1. reprezentowanie Związku oraz Komisji Krajowej na zewnątrz,
2. kierowanie pracami Komisji Krajowej oraz jej prezydium
3. koordynowanie działań pomiędzy wewnętrznymi jednostkami Związku.
§ 21
1. Krajowa Komisja Rewizyjna kontroluje Komisję Krajową i jej prezydium w zakresie działalności finansowej, zgodności działania z postanowieniami statutu i uchwał Krajowego Zjazdu Delegatów.
2. Krajowa Komisja Rewizyjna jest uprawniona do przeprowadzenia działań kontrolnych zgodnie z jej kompetencjami wobec wszelkich struktur Związku.
3. Krajowa Komisja Rewizyjna może zlecić przeprowadzenie kontroli dowolnej Komisji Rewizyjnej Związku po uzyskaniu akceptacji Komisji Krajowej lub powołać zespół mediacyjny do rozstrzygania konfliktów wewnątrzzwiązkowych.
4. Krajowa Komisja Rewizyjna ma prawo wnioskować do Komisji Krajowej o wykreślenie z rejestru struktur związku odpowiedni Region lub Komisję Zakładową, która uchyla się od przekazywania składki członkowskiej przez okres 3 miesięcy.
5. Członek Krajowej Komisji Rewizyjnej nie może pełnić innych funkcji związkowych na szczeblu krajowym. Nie dotyczy to sprawowania mandatu delegata na Zjazd.
6. Liczbę członków Krajowej Komisji Rewizyjnej ustala Krajowy Zjazd Delegatów.
7. Członek Krajowej Komisji Rewizyjnej zostaje wyłączony z prac kontrolnych wobec struktury Związku niższego szczebla, której jest członkiem.
§ 22
Władzą stanowiącą na szczeblu regionalnym jest:
1. Regionalny Zjazd Delegatów,
2. Zarząd Regionu – w okresie między zjazdami.
§ 23
1. Do kompetencji Regionalnego Zjazdu Delegatów należy:
1. uchwalanie programu działalności regionalnej organizacji Związku,
2. wybór członków Regionalnej Komisji Rewizyjnej,
3. wybór Przewodniczącego Regionu,
a) wybór Przewodniczącego Regionu jest jednoznaczny z jego wyborem na członka Zarządu Regionu,
b) w przypadku odwołania Przewodniczącego Regionu z pełnionej funkcji zachowuje on członkostwo w Zarządzie Regionu,
4. wybór członków Zarządu Regionu zgodnie z postanowieniami § 24 ust. 3b
5. wybór delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów Związku,
6. rozpatrywanie sprawozdań Zarządu Regionu i Regionalnej Komisji Rewizyjnej oraz
udzielanie absolutorium.
2. Sesję zwyczajną Regionalnego Zjazdu Delegatów zwołuje Zarząd Regionu co najmniej raz w roku.
3. Na wniosek Komisji Rewizyjnej, organizacji zakładowych reprezentujących co najmniej 1/5 członków organizacji regionalnej, lub co najmniej 1/5 delegatów na Regionalny Zjazd Delegatów, Zarząd Regionu zobowiązany jest zwołać nadzwyczajną sesję Regionalnego Zjazdu Delegatów w ciągu jednego miesiąca od daty złożenia wniosku. W przypadku nie zwołania Regionalnego Zjazdu Delegatów przez Zarząd Regionu, w wyznaczonym terminie zwołuje go Regionalna Komisja Rewizyjna w ciągu miesiąca po upływie wyznaczonego terminu Zarządowi Regionu.
4. W Regionalnym Zjeździe Delegatów biorą udział delegaci wybrani na Zakładowych (Międzyzakładowych) Zebraniach Członków (Delegatów). Sposób ich wyboru oraz liczbę delegatów poszczególnych organizacji ustala Zarząd Regionu proporcjonalnie do liczby członków zgodnie z Ordynacją Wyborczą.
5. Do ważności uchwał Regionalnego Zjazdu Delegatów niezbędna jest obecność co najmniej połowy delegatów.
6. Regionalny Zjazd Delegatów podejmuje uchwały zwykłą większością głosów obecnych delegatów.
§ 24
1. Do zakresu działania Zarządu Regionu należy:
1. reprezentowanie Zarządu Regionu wobec władz i organów administracji państwowej, samorządowej i gospodarczej, a także innych organizacji lub instytucji,
2. uchwalanie preliminarza wydatków,
3. powoływanie Sekretariatów Regionalnych oraz ustalanie ich regulaminów wewnętrznych,
4. zawieranie umów zbiorowych,
5. podejmowanie na wniosek prezydium Zarządu Regionu decyzji w sprawie strajku na szczeblu ponadzakładowym lub regionalnym,
6. wybór prezydium Zarządu Regionu . Liczbę członków prezydium Zarządu Regionu określa Ordynacja Wyborcza do Władz Związku.
2. Strukturę oraz zakres kompetencji prezydium określa Zarząd Regionu.
3. W skład Zarządu Regionu wchodzą:
a. Przewodniczący Regionu jako Przewodniczący Zarządu Regionu,
b. osoby wybrane przez Regionalny Zjazd Delegatów.
§ 25
1. Do zakresu kompetencji Przewodniczącego Regionu należy:
1. reprezentowanie Regionu oraz Zarządu Regionu na zewnątrz,
2. kierowanie pracami Zarządu Regionu oraz jego prezydium,
3. koordynowanie działań funkcjonujących w danym regionie organizacji zakładowych i międzyzakładowych.
2. Przewodniczący Regionu jest upoważniony do zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu Regionu
§ 26
1. Regionalna Komisja Rewizyjna kontroluje Zarząd Regionu i jego prezydium w zakresie działalności finansowej, zgodności działania z postanowieniami statutu i uchwałami Regionalnego Zjazdu Delegatów, oraz uchwałami Krajowego Zjazdu Delegatów i uchwałami Komisji Krajowej.
2. Regionalna Komisja Rewizyjna jest uprawniona do przeprowadzenia działań kontrolnych zgodnie z jej kompetencjami wobec regionalnych struktur Związku.
3. Regionalna Komisja Rewizyjna może zlecić przeprowadzenie kontroli dowolnej Zakładowej (Międzyzakładowej) Komisji Rewizyjnej po uzyskaniu akceptacji Zarządu Regionu lub powołać zespół mediacyjny do rozstrzygania konfliktów wewnątrzzwiązkowych.
4. Regionalna Komisja Rewizyjna ma prawo wnioskować do Zarządu Regionu o wykreślenie z rejestru struktur związku odpowiednią Komisję Zakładową lub Międzyzakładową, która uchyla się od przekazywania składki członkowskiej przez okres 3 miesięcy oraz nie realizuje uchwał władz zwierzchnich Związku
5. Członek Regionalnej Komisji Rewizyjnej zostaje wyłączony z prac kontrolnych wobec struktury Związku niższego szczebla, której jest członkiem.
6. Liczbę członków Regionalnej Komisji Rewizyjnej ustala Regionalny Zjazd Delegatów.
§ 27
1. Władzą stanowiącą organizacji zakładowej jest:
1. Zakładowe Zebranie Członków lub Zakładowe Zebranie Delegatów,
2. Komisja Zakładowa,
2. Do kompetencji Zakładowego Zebrania Członków (Delegatów) należy:
1. wybór członków Zakładowej Komisji Rewizyjnej,
2. wybór Przewodniczącego Organizacji Zakładowej,
a) wybór Przewodniczącego Organizacji Zakładowej jest jednoznaczny z jego wyborem na członka Komisji Zakładowej,
b) w przypadku odwołania Przewodniczącego Organizacji Zakładowej z pełnionej funkcji zachowuje on członkostwo w Komisji Zakładowej,
3. wybór członków Komisji Zakładowej.
3. Zakładowe Zebranie Członków (Delegatów) ustala wewnętrzną strukturę organizacji zakładowej, uchwala program działania, podejmuje uchwały nie zastrzeżone dla innych władz związku, rozpatruje sprawozdania Komisji Zakładowej i Zakładowej Komisji Rewizyjnej, podejmuje decyzje w sprawie udzielenia absolutorium.
4. Do zakresu działania Komisji Zakładowej należy:
a) sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów prawa pracy, oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
b) współudział w wydawaniu regulaminów zakładu,
c) reprezentowanie zakładowej organizacji związkowej,
d) opiniowanie w przedmiocie zatrudnienia, awansowania premiowania i nagradzania pracowników oraz rozwiązywania umów o pracę w zakresie, w jakim przewidują to przepisy Prawa Pracy,
e) kontrola działalności swych członków działających w reprezentacji ogółu pracowników zakładu pracy i udzielanie im wiążących wytycznych,
f) podejmowanie na wniosek prezydium Komisji Zakładowej (Międzyzakładowej) decyzji w sprawie strajku,
g) wybór prezydium Komisji Zakładowej. Liczbę członków prezydium Komisji Zakładowej określa Ordynacja Wyborcza do Władz Związku,
h) strukturę oraz zakres kompetencji prezydium określa Komisja Zakładowa.
5. W skład Komisji Zakładowej wchodzą:
1. Przewodniczący Organizacji Zakładowej jako Przewodniczący Komisji Zakładowej,
2. osoby wybrane przez Zakładowe Zebranie Członków (Delegatów).
§ 28
1. Do zakresu kompetencji Przewodniczącego Organizacji Zakładowej należy:
1. reprezentowanie Organizacji Zakładowej na zewnątrz,
2. kierowanie pracami Komisji Zakładowej oraz jej prezydium,
3. koordynowanie działań komisji i podkomisji funkcjonujących w danej Organizacji Zakładowej.
2. Przewodniczący Organizacji Zakładowej jest upoważniony do zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu Organizacji Zakładowej.
§ 29
1. Liczbę członków Zakładowej Komisji Rewizyjnej ustala Zakładowe Zebranie Członków (Delegatów),
2. Zakładowa Komisja Rewizyjna kontroluje Komisję Zakładową i prezydium w zakresie działalności finansowej, zgodności działania z postanowieniami statutu i uchwał Zakładowego Zebrania Członków (Delegatów) oraz realizacji uchwał Komisji Zakładowej, uchwał władz zwierzchnich związku.
3. Członek Zakładowej Komisji Rewizyjnej nie może pełnić innych funkcji związkowych na szczeblu zakładowym. Nie dotyczy to sprawowania mandatu na zebranie delegatów.
§ 30
Do władz Organizacji Międzyzakładowych, ich kompetencji i funkcjonowania stosuje się odpowiednie postanowienia odnoszące się do organizacji zakładowych.
§ 31
1. Koła związkowe mogą być tworzone przy Organizacjach Zakładowych za ich zgodą.
2. Przewodniczący koła pełni funkcje opiniodawcze w sprawach koła i jego członków.
ROZDZIAŁ V
SEKRETARIATY BRANŻOWE
§ 32
Członkowie Związku mają prawo tworzyć sekretariaty branżowe:
a) krajowe,
b) regionalne
§ 33
1. Działalność Sekretariatów określa Komisja Krajowa w swoich uchwałach. Zasady powoływania i funkcjonowania Sekretariatów określają regulaminy wewnętrzne uchwalone przez te struktury.
2. Decyzję o powstaniu i rejestracji Sekretariatu Krajowego podejmuje Komisja Krajowa.
3. Decyzję o powstaniu i rejestracji Sekretariatu Regionalnego podejmuje Zarząd Regionu.
4. Sekretariaty Krajowe i Regionalne nie mają osobowości prawnej.
§ 34
1. Sekretariaty Krajowe i Regionalne przygotowują lub opiniują projekty zbiorowych układów pracy oraz wykonują inne zadania dotyczące zawodów i branż, zlecone i uzgodnione z władzami Związku danego szczebla.
2. Komisja Krajowa oraz Zarząd Regionu może upoważnić właściwe sekretariaty do zawierania w ich imieniu zbiorowych układów pracy.
ROZDZIAŁ VI
NARUSZENIE STATUTU I UCHWAŁ WŁADZ ZWIĄZKU
§ 35
1. Władze związku wszystkich szczebli i struktur zobowiązane są do prowadzenia działalności związkowej zgodnie z postanowieniami Statutu.
2. Władze Związku wszystkich szczebli i struktur zobowiązane są do wykonywania uchwał władz zwierzchnich.
3. Prowadzenie przez władze Związku działalności sprzecznej ze Statutem lub uchwałami władz zwierzchnich Związku powoduje wszczęcie procedury postępowania przewidzianej w niniejszym rozdziale.
§ 36
1. Zarząd Regionu z własnej inicjatywy lub na wniosek Regionalnej Komisji Rewizyjnej może podjąć uchwałę o zawieszeniu działalności Komisji Zakładowej prowadzącej działalność sprzeczną ze Statutem, uchwałami Krajowego Zjazdu Delegatów, Komisji Krajowej, Regionalnego Zjazdu Delegatów lub Zarządu Regionu, po uprzednim wyznaczeniu terminu co najmniej 14 dni na dostosowanie tejże działalności do obowiązującego prawa wewnątrzzwiązkowego.
2. W okresie zawieszenia działalności Komisji Zakładowej jej statutowe obowiązki i uprawnienia przejmuje Zarząd Regionu lub wskazany przez niego Zarząd Komisaryczny liczący od 2 do 7 osób.
3. W przypadku podjęcia przez Zarząd Regionu uchwały, o której mowa w ust. 1, Komisja Rewizyjna zawieszonej Komisji Zakładowej zobowiązana jest do zwołania Zakładowego (Międzyzakładowego) Zebrania Członków (Delegatów) i przeprowadzenia wyborów do nowej Komisji Zakładowej (Międzyzakładowej) w ciągu miesiąca od uchwały Zarządu Regionu.
4. W razie nie zwołania zebrania, o którym mowa w ust. 3, zwołuje je Zarząd Regionu lub Zarząd Komisaryczny.
5. Gdy nowo wybrana Komisja Zakładowa prowadzi działalność sprzeczną ze statutem lub uchwałami władz zwierzchnich, Zarząd Regionu może podjąć uchwałę o skreśleniu jej z regionalnego rejestru organizacji zakładowych (międzyzakładowych).
6. Od decyzji o zawieszeniu lub skreśleniu z rejestru zainteresowanej organizacji służy prawo odwołania w terminie 14 dni do zarządu regionu. Zarząd Regionu uwzględnia odwołanie większością 2/3 głosów. Od decyzji Zarządu Regionu służy odwołanie do Regionalnego Zjazdu Delegatów w terminie 14 dni. Odwołanie złożone w terminie 14-tu dni nie wstrzymuje wykonania prawomocnej decyzji Zarządu Regionu.
7. Procedurę przewidzianą w ust. 1-6 stosuje się odpowiednio wobec Sekretariatów Regionalnych.
§ 37
Postanowienia §36 mają odpowiednie zastosowanie w przypadku naruszenia Statutu lub uchwał władz zwierzchnich przez Zarząd Regionu lub Sekretariat Krajowy.
§ 38
1. Regionalna Komisja Rewizyjna w przypadku stwierdzenia naruszeń Statutu lub uchwał władz Związku w trakcie wyborów władz organizacji zakładowej, wnioskuje do Zarządu Regionu o unieważnienie wyborów i przeprowadzenie ponownych.
2. Wniosek może być złożony nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia w Zarządzie Regionu dokumentów wyborczych organizacji zakładowej.
3. Zarząd Regionu po podjęciu decyzji może zobowiązać Komisję Zakładową, Międzyzakładową lub Zakładową Komisję Rewizyjną do przeprowadzenia wyborów w ciągu 30 dni.
4. W przypadku nie przeprowadzenia wyborów w odpowiednim terminie Zarząd Regionu podejmuje decyzję o wykreśleniu z rejestru odpowiednią zakładową (międzyzakładową) organizację związkową.
5. Od decyzji Zarządu Regionu zainteresowanym służy prawo odwołania zgodnie z postanowieniami §36 ust. 6.
ROZDZIAŁ VII
STRAJK
§ 39
Spory z pracodawcą lub administracją państwową winny być rozstrzygane w drodze negocjacji, a gdy nie dojdzie do porozumienia, Związek może podjąć akcję protestacyjną do strajku włącznie.
§ 40
Sposób rozwiązywania prowadzonych sporów zbiorowych przez Związek jak i formy prowadzenia akcji protestacyjno – strajkowych Związek będzie realizował zgodnie z Ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych oraz uchwał władz statutowych.
§ 41
Zastosowanie represji w stosunku do władz Związku, które uniemożliwiają funkcjonowanie Związku na danym szczeblu upoważnia załogi zakładów do podjęcia natychmiastowej akcji strajkowej.
ROZDZIAŁ VIII
OŚRODEK PRAC SPOŁECZNO-ZAWODOWYCH i WYDAWNICTWA
§ 42
Związek dysponuje własnymi środkami przekazu informacji. O ich statusie decydują władze związkowe odpowiednich szczebli.
ROZDZIAŁ IX
FUNDUSZE I MAJĄTEK ZWIĄZKU
§ 43
1. Majątek Związku stanowią nieruchomości, ruchomości, prawa, gotówka i papiery wartościowe.
2. Fundusze Związku tworzone są z:
1. składek członkowskich,
2. darowizn, zapisów i dotacji,
3. dochodów z majątku Związku oraz prowadzonej za zgodą odpowiednich władz Związku działalności gospodarczej,
4. dochodów z imprez kulturalnych, sportowych itp.
§ 44
Fundusze przeznaczone są na finansowanie działalności organizacyjnej, socjalnej i kulturalno-oświatowej Związku oraz jego działalność statutową.
§ 45
1. Podstawą działalności finansowej władz Związku są preliminarze wydatków obejmujące wszystkie środki będące w dyspozycji tych władz.
2. Preliminarze wydatków uchwala się na okres roczny.
3. Gospodarka finansowa Związku jest jawna.
§ 46
1. Związek jest reprezentowany przez Przewodniczącego Związku oraz przez jego zastępców.
2. Do zaciągania zobowiązań majątkowych wynikających z uchwały właściwych władz związku uprawnione są dwie osoby, przewodniczący i jego zastępca lub skarbnik.
§ 47
1. Związek Zawodowy NSZZ „Solidarność 80”, regiony, organizacje międzyzakładowe, zakładowe posiadają osobowość prawną.
2. Komisja Krajowa ma prawo nadać osobowość prawną jednostce organizacyjnej Związku powołanej na mocy swojej uchwały.
3. Przewodniczący jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną są kierownikami zakładu pracy w rozumieniu Kodeksu Pracy dla pracowników zatrudnionych w tych jednostkach.
4. Związek nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną.
ROZDZIAŁ X
POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE i KOŃCOWE
§ 48
1. W sprawach nie objętych postanowieniami Statutu lub spornych dotyczących jego interpretacji decyzje podejmuje Komisja Krajowa.
2. Interpretację Statutu dokonaną przez Komisję Krajową ocenia - na wniosek Krajowej Komisji Rewizyjnej - Krajowy Zjazd Delegatów.
§ 49
Dokumentację Związku należy archiwizować zgodnie z polskim prawem w poszczególnych strukturach Związku.
§ 50
1. Po uchwale Krajowego Zjazdu Delegatów o likwidacji Związku, Krajowy Zjazd Delegatów podejmuje decyzję o przeznaczeniu majątku NSZZ „Solidarność ’80”.
2. Likwidację jednostki organizacyjnej Związku stwierdza władza Związku dokonująca rejestracji poprzez wykreślenie z rejestru struktur.
§ 51
1. Niniejszy statut przyjęto Uchwałą XVII Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność ‘80” w dniu 23 marca 2007 r. w Pogorzelicy.
2. Treść Statutu przyjęta przez XVII Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność ‘80” obowiązuje od dnia rejestracji w sądzie.
Ostatnia aktualizacja ( niedziela, 12 sierpień 2007 )
Ustawa o Związkach Zawodowych :
Kancelaria Sejmu s. 1/16
04-12-02
Dz.U. 1991 Nr 55 poz. 234
USTAWA
z dnia 23 maja 1991 r.
o związkach zawodowych
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
1. Związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną
do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.
2. Związek zawodowy jest niezależny w swojej działalności statutowej od pracodawców,
administracji państwowej i samorządu terytorialnego oraz od innych
organizacji.
3. Organy państwowe, samorządu terytorialnego i pracodawcy obowiązani są traktować
jednakowo wszystkie związki zawodowe.
Art. 2.
1. Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych mają pracownicy bez
względu na podstawę stosunku pracy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych
oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli
nie są pracodawcami.
2. Osobom wykonującym pracę nakładczą przysługuje prawo wstępowania do
związków zawodowych działających w zakładzie pracy, z którym nawiązały
umowę o pracę nakładczą.
3. Przejście na emeryturę lub rentę nie pozbawia osób, o których mowa w ust. 1 i 2,
prawa przynależności i wstępowania do związków zawodowych.
4. Osoby bezrobotne w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu zachowują prawo
przynależności do związków zawodowych, a jeśli nie są członkami związków
zawodowych, mają prawo wstępowania do związków zawodowych w przypadkach
i na warunkach określonych statutami związków.
5. Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych w zakładach pracy
przysługuje również osobom skierowanym do tych zakładów w celu odbycia
służby zastępczej.
Opracowano na podstawie:
tj. Dz.U. z
2001 r. Nr 79, poz.
854, Nr 100, poz.
1080, Nr 128, poz.
1405, z 2002 r. Nr
135, poz. 1146, Nr
153, poz. 1271, Nr
240, poz. 2052, z 2003
r. Nr 63, poz. 590, Nr
213, poz. 2081, z 2004
r. Nr 240, poz. 2407.
Kancelaria Sejmu s. 2/16
04-12-02
6. Do praw związkowych funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej i Służby Więziennej
oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej, a także pracowników Najwyższej
Izby Kontroli stosuje się odpowiednio przepisy niniejszej ustawy, z
uwzględnieniem ograniczeń wynikających z odrębnych ustaw.
7. Przepisy ustawy dotyczące pracowników stosuje się odpowiednio również do innych
osób, o których mowa w ust. 1-6.
Art. 3.
Nikt nie może ponosić ujemnych następstw z powodu przynależności do związku
zawodowego lub pozostawania poza nim albo wykonywania funkcji związkowej. W
szczególności nie może to być warunkiem nawiązania stosunku pracy i pozostawania
w zatrudnieniu oraz awansowania pracownika.
Art. 4.
Związki zawodowe reprezentują pracowników i inne osoby, o których mowa w art.
2, a także bronią ich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych, zarówno
zbiorowych, jak i indywidualnych.
Art. 5.
Związki zawodowe mają prawo reprezentowania interesów pracowniczych na forum
międzynarodowym.
Art. 6.
Związki zawodowe współuczestniczą w tworzeniu korzystnych warunków pracy,
bytu i wypoczynku.
Art. 7.
1. W zakresie praw i interesów zbiorowych związki zawodowe reprezentują
wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności związkowej.
2. W sprawach indywidualnych stosunków pracy związki zawodowe reprezentują
prawa i interesy swoich członków. Na wniosek pracownika nie zrzeszonego
związek zawodowy może podjąć się obrony jego praw i interesów wobec pracodawcy.
Art. 8.
Na zasadach przewidzianych w niniejszej ustawie oraz w ustawach odrębnych
związki zawodowe kontrolują przestrzeganie przepisów dotyczących interesów pracowników,
emerytów, rencistów, bezrobotnych i ich rodzin.
Art. 9.
Statuty oraz uchwały związkowe określają swobodnie struktury organizacyjne
związków zawodowych. Zobowiązania majątkowe mogą podejmować wyłącznie
statutowe organy struktur związkowych posiadających osobowość prawną.
Kancelaria Sejmu s. 3/16
04-12-02
Art. 10.
Zasady członkostwa w związku zawodowym oraz sprawowania funkcji związkowych
ustalają statuty i uchwały statutowych organów związkowych.
Art. 11.
1. Związki zawodowe mają prawo tworzyć ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje)
związków zawodowych.
2. Ogólnokrajowe związki zawodowe i zrzeszenia związków zawodowych mogą
tworzyć ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje).
3. Organizacje związkowe, w tym federacje i konfederacje, mają prawo tworzenia i
wstępowania do międzynarodowych organizacji pracowników.
Rozdział 2
Tworzenie związków zawodowych
Art. 12.
1. Związek zawodowy powstaje z mocy uchwały o jego utworzeniu, podjętej przez
co najmniej 10 osób uprawnionych do tworzenia związków zawodowych.
2. Osoby, które podjęły uchwałę o utworzeniu związku zawodowego, uchwalają
statut i wybierają komitet założycielski w liczbie od 3 do 7 osób.
Art. 13.
Statut związku zawodowego określa w szczególności:
1) nazwę związku,
2) siedzibę związku,
3) terytorialny i podmiotowy zakres działania,
4) cele i zadania związku oraz sposoby i formy ich realizacji,
5) zasady nabywania i utraty członkostwa,
6) prawa i obowiązki członków,
7) strukturę organizacyjną związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych
związku mają osobowość prawną,
8) sposób reprezentowania związku oraz osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań
majątkowych w imieniu związku,
9) organy związku, tryb ich wyboru i odwołania, zakres ich kompetencji oraz
okres kadencji,
10) źródła finansowania działalności związku oraz sposób ustanawiania składek
członkowskich,
11) zasady uchwalania i zmian statutu,
12) sposób rozwiązania związku i likwidacji jego majątku.
Kancelaria Sejmu s. 4/16
04-12-02
Art. 14.
1. Związek zawodowy podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym,
zwanym dalej „rejestrem”.
2. Jeżeli komitet założycielski nie złoży w terminie 30 dni od dnia założenia
związku wniosku o rejestrację, uchwała o utworzeniu związku traci moc.
3. Postępowanie w sprawach rejestracji jest wolne od opłat sądowych.
Art. 15.
1. Związek zawodowy oraz jego jednostki organizacyjne wskazane w statucie nabywają
osobowość prawną z dniem zarejestrowania.
Art. 16.
1. Związek zawodowy zawiadamia niezwłocznie właściwy sąd o zmianie statutu.
Zmiana wchodzi w życie z upływem 14 dni od dnia zawiadomienia, jeżeli sąd
nie zgłosił wcześniej zastrzeżeń co do jej zgodności z prawem.
2. W razie zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1, sąd zawiadamia o nich
związek zawodowy i wyznacza rozprawę dla ich rozpatrzenia w terminie 30 dni
od dnia zawiadomienia przez związek o zmianie statutu.
3. Art. 18 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 17.
1. Sąd skreśla związek zawodowy z rejestru, gdy:
1) wskazany w statucie organ podjął uchwałę o rozwiązaniu związku,
2) zakład pracy, w którym dotychczas działał związek zawodowy, został wykreślony
z właściwego rejestru z powodu likwidacji lub upadłości tego zakładu
albo jego przekształcenia organizacyjno-prawnego, uniemożliwiającego
kontynuowanie działalności tego związku,
3) liczba członków związku utrzymuje się poniżej 10 przez okres dłuższy niż 3
miesiące.
2. Okoliczności wskazane w ust. 1 sąd stwierdza z urzędu lub na wniosek związku
zawodowego.
Art. 18.
1. Sprawy dotyczące rejestracji związków zawodowych są rozpatrywane w trybie
przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.
2. Sprawy, o których mowa w ust. 1, sąd rozpatruje w terminie 14 dni od dnia
złożenia wniosku.
ust. 2 w art. 15 skreślony
ust. 3 w art. 17 skreślony
ust. 3 i 4 w art. 18
skreślone
Kancelaria Sejmu s. 5/16
04-12-02
Rozdział 3
Uprawnienia związków zawodowych
Art. 19.
[1. Ogólnokrajowa organizacja międzyzwiązkowa, a także ogólnokrajowy związek
zawodowy reprezentatywny dla pracowników większości zakładów pracy mają
prawo opiniowania założeń i projektów ustaw oraz aktów wykonawczych do tych
ustaw w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych.]
<1. Organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy z dnia 6
lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i
wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz.U. Nr 100, poz. 1080),
zwanej dalej „ustawą o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-
Gospodarczych”, ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych
w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Nie dotyczy to
założeń projektu budżetu państwa oraz projektu ustawy budżetowej, opiniowanie
których regulują odrębne przepisy.>
2. Organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego
kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do
odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia
opinii nie krótszy jednak niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dni
ze względu na ważny interes publiczny. Skrócenie terminu wymaga szczególnego
uzasadnienia. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy się od dnia następującego
po dniu doręczenia założeń albo projektu wraz z pismem określającym
termin przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym
terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia.
21. Założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, organy władzy
i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego przekazują
również na odpowiedni adres elektroniczny wskazany przez właściwy organ
statutowy związku, nie później niż w dniu ich doręczenia na piśmie.
3. W razie odrzucenia w całości lub w części stanowiska związku, właściwy organ
administracji rządowej lub samorządu terytorialnego informuje o tym związek
na piśmie, podając uzasadnienie swojego stanowiska. W razie rozbieżności stanowisk
związek może przedstawić swoją opinię na posiedzeniu właściwej komisji
sejmowej, senackiej lub samorządu terytorialnego.
4. Związkom zawodowym przysługuje prawo wyrażania publicznie opinii na temat
założeń lub projektów, o których mowa w ust. 1, w środkach masowego przekazu,
w tym także w radio i telewizji.
Art. 191.
1. Organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Trójstronnej
Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, ma prawo opiniowania dokumentów
konsultacyjnych Unii Europejskiej, w szczególności białych ksiąg, zielonych
ksiąg i komunikatów, oraz projektów aktów prawnych Unii Europejskiej
w zakresie zadań objętych zadaniami związków zawodowych.
2. Organy władzy i administracji państwowej kierują dokumenty konsultacyjne
Unii Europejskiej oraz projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do
nowe brzmienie ust. 1
w art. 19 wchodzi w
życie po upływie 2
miesięcy od dnia
powołania pierwszego
składu Komisji
(Dz.U. z 2001 r. Nr
100, poz. 1080)
Kancelaria Sejmu s. 6/16
04-12-02
odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia
opinii.
3. Dokumenty konsultacyjne Unii Europejskiej oraz projekty aktów prawnych, o
których mowa w ust. 1, organy władzy i administracji państwowej przekazują na
odpowiedni adres elektroniczny, wskazany przez właściwy organ statutowy
związku.
Art. 20.
1. [Ogólnokrajowa organizacja międzyzwiązkowa, a także ogólnokrajowy związek
zawodowy reprezentatywny dla pracowników większości zakładów pracy mają
prawo] Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, ma prawo> występowania
z wnioskami o wydanie lub zmianę ustawy albo innego aktu prawnego
w zakresie spraw objętych zadaniami związku zawodowego. Wnioski dotyczące
ustaw związek kieruje do posłów lub organów mających prawo inicjatywy
ustawodawczej. W przypadku aktów prawnych niższego rzędu wnioski
kieruje się do organów uprawnionych do ich wydania.
2. Organ państwowy, do którego został skierowany wniosek, obowiązany jest w
terminie 30 dni przedstawić związkowi zawodowemu swoje stanowisko, a w razie
negatywnego stanowiska − także jego uzasadnienie.
Art. 21.
1. Na zasadach ustalonych odrębnymi przepisami związkom zawodowym przysługuje
prawo prowadzenia rokowań zbiorowych oraz zawierania układów zbiorowych
pracy, a także innych porozumień przewidzianych przepisami prawa pracy.
2. W gałęziach pracy nie objętych układami zbiorowymi regulacja warunków pracy
i płacy wymaga konsultacji ze związkami zawodowymi.
Art. 23.
1. Związki zawodowe sprawują kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy oraz
uczestniczą, na zasadach określonych odrębnymi przepisami, w nadzorze nad
przestrzeganiem przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
2. Jeżeli w sprawach, o których mowa w ust. 1, zdaniem związku zawodowego postępowanie
organu administracji państwowej i samorządu terytorialnego lub
pracodawcy jest niezgodne z prawem lub narusza zasady sprawiedliwości,
związek może wystąpić do właściwego organu z żądaniem spowodowania usunięcia
we właściwym trybie stwierdzonej nieprawidłowości.
Art. 24.
1. Dochód z działalności gospodarczej prowadzonej przez związki zawodowe służy
realizacji ich zadań statutowych i nie może być przeznaczony do podziału pomiędzy
ich członków.
2. Związki zawodowe korzystają ze zwolnień podatkowych przewidzianych dla
stowarzyszeń.
zmiana w ust. 1 w
art. 20 wchodzi w
życie po upływie 2
miesięcy od dnia
powołania pierwszego
składu Komisji
(Dz.U. z 2001 r. Nr
100, poz. 1080)
art. 22 skreślony
Kancelaria Sejmu s. 7/16
04-12-02
Art. 25.
1. Pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem
pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w
charakterze pracownika, przysługuje − na wniosek organizacji związkowej −
prawo do urlopu bezpłatnego.
11. Pracownikowi, który po urlopie bezpłatnym stawi się do pracy w terminie przewidzianym
w art. 74 Kodeksu pracy, okres urlopu bezpłatnego wlicza się do
okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
12.8) Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania urlopu bezpłatnego
oraz zakres uprawnień przysługujących pracownikowi korzystającemu
z tego urlopu.
2. Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa
do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej
z jego funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli czynność ta nie
może być wykonana w czasie wolnym od pracy.
Art. 251.
1. Uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują organizacji zrzeszającej
co najmniej 10 członków będących:
1) pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę
nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo
2) funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6, pełniącymi służbę w jednostce
objętej działaniem tej organizacji.
2. Organizacja, o której mowa w ust. 1, przedstawia co kwartał - według stanu na
ostatni dzień kwartału - w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po tym
kwartale, pracodawcy albo dowódcy jednostki, o której mowa w ust. 1 pkt 2,
informację o łącznej liczbie członków tej organizacji, w tym o liczbie członków,
o których mowa w ust. 1.
Rozdział 4
Zakładowa organizacja związkowa
Art. 26.
Do zakresu działania zakładowej organizacji związkowej należy w szczególności:
1) zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie
unormowanym w przepisach prawa pracy,
2) zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy i organu samorządu załogi w
sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw pracowników,
3) sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów prawa
pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy,
4) kierowanie działalnością społecznej inspekcji pracy i współdziałanie z państwową
inspekcją pracy,
Kancelaria Sejmu s. 8/16
04-12-02
5) zajmowanie się warunkami życia emerytów i rencistów.
Art. 261.
1. W razie przejścia zakładu pracy lub jego części na nowego pracodawcę, dotychczasowy
i nowy pracodawca są obowiązani do poinformowania na piśmie działających
u każdego z nich zakładowych organizacji związkowych o przewidywanym
terminie tego przejścia, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych
oraz socjalnych skutkach dla swoich pracowników, a także zamierzonych działaniach
dotyczących warunków zatrudnienia tych pracowników, w szczególności
warunków pracy, płacy i przekwalifikowania.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, dotychczasowy i nowy pracodawca są
obowiązani przekazać co najmniej na 30 dni przed przewidywanym terminem
przejścia zakładu pracy lub jego części.
3. Jeżeli dotychczasowy lub nowy pracodawca zamierza podjąć działania dotyczące
warunków zatrudnienia pracowników, jest obowiązany do podjęcia negocjacji
z zakładowymi organizacjami związkowymi w celu zawarcia porozumienia
w tym zakresie, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia przekazania informacji
o tych działaniach.
4. W razie niezawarcia porozumienia w terminie, o którym mowa w ust. 3, z powodu
niemożności uzgodnienia przez strony jego treści, pracodawca samodzielnie
podejmuje działania w sprawach dotyczących warunków zatrudnienia pracowników,
uwzględniając ustalenia dokonane z zakładowymi organizacjami
związkowymi w toku negocjacji nad zawarciem porozumienia.
5. Przepisy ust. 3 i 4 nie mają zastosowania, gdy tryb dokonania działań dotyczących
warunków zatrudnienia pracowników, jakie zamierza podjąć pracodawca,
określają odrębne przepisy.
Art. 27.
1. Ustalanie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w
tym podział środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności,
ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją
związkową.
2. Przyznawanie pracownikom świadczeń z funduszu, o którym mowa w ust. 1, dokonywane
jest w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową.
3. Regulaminy nagród i premiowania są ustalane i zmieniane w uzgodnieniu z zakładową
organizacją związkową; dotyczy to również zasad podziału środków na
wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych w państwowej jednostce sfery
budżetowej.
Art. 28.
Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie związku zawodowego informacji
niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji
dotyczących warunków pracy i zasad wynagradzania.
ust. 4 w art. 27 skreślony
Kancelaria Sejmu s. 9/16
04-12-02
Art. 29.
1. W razie uzasadnionego podejrzenia, że w zakładzie pracy występuje zagrożenie
dla życia lub zdrowia pracowników, zakładowa organizacja związkowa może
wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o przeprowadzenie odpowiednich badań,
zawiadamiając o tym równocześnie właściwego okręgowego inspektora pracy.
Pracodawca jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku zawiadomić
zakładową organizację związkową o swoim stanowisku. W razie
przeprowadzenia badań, pracodawca udostępnia ich wyniki zakładowej organizacji
związkowej wraz z informacją o sposobie i terminie usunięcia stwierdzonego
zagrożenia.
2. Zawiadomienie zakładowej organizacji związkowej o odrzuceniu wniosku, o
którym mowa w ust. 1, lub niezajęcie przez pracodawcę stanowiska wobec tego
wniosku w terminie 14 dni od dnia jego złożenia upoważnia zakładową organizację
związkową do przeprowadzenia niezbędnych badań na koszt pracodawcy.
O zamiarze podjęcia badań, ich zakresie oraz przewidywanych kosztach zakładowa
organizacja związkowa zawiadamia pracodawcę na piśmie z co najmniej
14-dniowym wyprzedzeniem.
3. Pracodawca może w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym
mowa w ust. 2, zwrócić się do właściwego okręgowego inspektora pracy o
ustalenie celowości zamierzonych badań lub ich niezbędnego zakresu. Przeprowadzenie
badań wbrew stanowisku inspektora pracy zwalnia pracodawcę z
obowiązku pokrycia kosztów tych badań.
Art. 30.
1. W zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa,
każda z nich broni praw i reprezentuje interesy swych członków.
2. Pracownik nie zrzeszony w związku zawodowym ma prawo do obrony swoich
praw na zasadach dotyczących pracowników będących członkami związku, jeżeli
wybrana przez niego zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na
obronę jego praw pracowniczych.
21. W indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, w których przepisy prawa pracy
zobowiązują pracodawcę do współdziałania z zakładową organizacją związkową,
pracodawca jest obowiązany zwrócić się do tej organizacji o informację o
pracownikach korzystających z jej obrony, zgodnie z przepisami ust. 1 i 2. Nieudzielenie
tej informacji w ciągu 5 dni zwalnia pracodawcę od obowiązku
współdziałania z zakładową organizacją związkową w sprawach dotyczących
tych pracowników.
3. W sprawach dotyczących zbiorowych praw i interesów pracowników organizacje
związkowe mogą tworzyć wspólną reprezentację związkową.
4. W sprawach wymagających zawarcia porozumienia lub uzgodnienia stanowiska
z organizacjami związkowymi, organizacje te przedstawiają wspólnie uzgodnione
stanowisko. Sposób ustalania i przedstawiania tego stanowiska przez każdorazowo
wyłanianą do tych spraw wspólną reprezentację związkową określa porozumienie
zawarte przez organizacje związkowe.
5. Jeżeli w sprawie ustalenia regulaminu wynagradzania, regulaminów nagród i
premiowania, regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, planu
urlopów lub regulaminu pracy, a także okresów rozliczeniowych, o których
ust. 6 skreślony w
art. 30
Kancelaria Sejmu s. 10/16
04-12-02
mowa w art. 129 § 11 oraz w art. 1294 § 2 zdanie drugie i § 3 Kodeksu pracy,
organizacje związkowe albo organizacje związkowe reprezentatywne w rozumieniu
art. 24125a Kodeksu pracy nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska
w terminie 30 dni, decyzje w tych sprawach podejmuje pracodawca, po
rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych.
Art. 31.
1. Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie
zakładowej organizacji związkowej przysługuje:
1) częściowo jednemu pracownikowi w miesięcznym wymiarze godzin równym
liczbie członków zatrudnionych w zakładzie pracy, gdy ich liczba jest mniejsza
od 150,
2) jednemu pracownikowi, gdy związek liczy od 150 do 500 członków zatrudnionych
w zakładzie pracy,
3) dwom pracownikom, gdy związek liczy od 501 do 1000 członków zatrudnionych
w zakładzie pracy,
4) trzem pracownikom, gdy związek liczy od 1001 do 2000 członków zatrudnionych
w zakładzie pracy,
5) kolejnemu pracownikowi za każdy rozpoczęty nowy tysiąc, gdy zakładowa
organizacja związkowa liczy ponad 2000 członków zatrudnionych w zakładzie
pracy,
6) w niepełnym wymiarze godzin i wtedy może ono być udzielane większej
liczbie pracowników, zgodnie z zasadami zawartymi w punktach poprzedzających.
2. W zależności od wniosku zarządu zakładowej organizacji związkowej zwolnienia
od pracy, o których mowa w ust. 1, udzielane są z zachowaniem prawa do
wynagrodzenia lub bezpłatnie. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia,
tryb udzielania zwolnień od pracy oraz zakres uprawnień przysługujących
pracownikowi w czasie tych zwolnień.
3. Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa
do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej
z jego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w
czasie wolnym od pracy.
[Art. 32.
1. Pracodawca nie może bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej wypowiedzieć
ani rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem będącym członkiem
zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej w czasie
trwania mandatu oraz w okresie roku po jego wygaśnięciu.
ust. 1 niezgodny z Konstytucją w zakresie, w jakim nakłada na pracodawcę obowiązek
uzyskania zgody na rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem będącym
członkiem komisji rewizyjnej zakł. org. zw. - wyrok TK, Dz.U. z 2003 r. Nr 63, poz.
590.
2. Pracodawca nie może bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej
zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika będącego
członkiem zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związ
Kancelaria Sejmu s. 11/16
04-12-02
kowej w okresie, o którym mowa w ust. 1, chyba że dopuszczają to odrębne
przepisy.
3. Ochrona przewidziana w ust. 1 i 2 przysługuje członkom komitetu założycielskiego
przez okres 6 miesięcy od dnia utworzenia komitetu założycielskiego.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do pracownika pełniącego z wyboru
funkcję w organach organizacji związkowych działających poza zakładem pracy,
z tym że zgodę, o której mowa w tych przepisach, wyraża właściwy statutowo organ
tej organizacji związkowej, w której pracownik pełni lub pełnił swoją funkcję.]
1. Pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może:
1) wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z imiennie wskazanym
uchwałą zarządu jego członkiem lub z innym pracownikiem będącym
członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym
do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub
osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa
pracy,
2) zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika,
o którym mowa w pkt 1
- z wyjątkiem, gdy dopuszczają to odrębne przepisy.
2. Ochrona, o której mowa w ust. 1, przysługuje przez okres określony
uchwałą zarządu, a po jego upływie – dodatkowo przez czas odpowiadający
połowie okresu określonego uchwałą, nie dłużej jednak niż rok po jego
upływie.
3. Zarząd zakładowej organizacji związkowej, reprezentatywnej w rozumieniu
art. 24125a Kodeksu pracy, wskazuje pracodawcy pracowników podlegających
ochronie przewidzianej w ust. 1, w liczbie nie większej niż liczba osób
stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie pracy albo liczba pracowników
ustalona zgodnie z ust. 4.
4. Zarząd zakładowej organizacji związkowej, o której mowa w ust. 3, zrzeszającej
do 20 członków ma prawo wskazać pracodawcy 2 pracowników podlegających
ochronie przewidzianej w ust. 1, a w przypadku organizacji
zrzeszającej więcej niż 20 członków będących pracownikami ma prawo
wskazać, jako podlegających tej ochronie, 2 pracowników oraz dodatkowo:
1) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 10 członków tej organizacji
będących pracownikami, w przedziale od 21 do 50 tych członków,
2) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 20 członków tej organizacji
będących pracownikami, w przedziale od 51 do 150 tych członków,
3) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 30 członków tej organizacji
będących pracownikami, w przedziale od 151 do 300 tych członków,
4) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 40 członków tej organizacji
będących pracownikami, w przedziale od 301 do 500 tych członków,
5) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 50 członków tej organizacji
będących pracownikami, w przedziale powyżej 500 tych członków.
nowe brzmienie art.
32 wchodzi w życie z
dn. 1.07.2003 r.
(Dz.U. 2002 r. Nr
135, poz. 1146)
Kancelaria Sejmu s. 12/16
04-12-02
5. Osobami stanowiącymi kadrę kierowniczą w zakładzie pracy, o których
mowa w ust. 3, są kierujący jednoosobowo zakładem pracy i ich zastępcy
albo wchodzący w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem
pracy, a także inne osoby wyznaczone do dokonywania za pracodawcę
czynności w sprawach z zakresu prawa pracy.
6. Ochrona przewidziana w ust. 1, w zakładowej organizacji związkowej innej
niż wymieniona w ust. 3 i 4, przysługuje jednemu pracownikowi imiennie
wskazanemu uchwałą zarządu tej organizacji.
7. Ochrona przewidziana w ust. 1 przysługuje, przez okres 6 miesięcy od dnia
utworzenia komitetu założycielskiego zakładowej organizacji związkowej,
nie więcej niż trzem pracownikom imiennie wskazanym uchwałą komitetu
założycielskiego.
8. W przypadku gdy właściwy organ nie dokona wskazania, o którym mowa w
ust. 3, 4, 6 albo 7, ochrona przewidziana w ust. 1 przysługuje – w okresie do
dokonania wskazania – odpowiednio przewodniczącemu zakładowej organizacji
związkowej, bądź przewodniczącemu komitetu założycielskiego.
9. Ochrona przewidziana w ust. 1 przysługuje pracownikowi pełniącemu z
wyboru funkcję związkową poza zakładową organizacją związkową, korzystającemu
u pracodawcy z urlopu bezpłatnego lub ze zwolnienia z obowiązku
świadczenia pracy. Ochrona przysługuje w okresie tego urlopu lub
zwolnienia oraz przez rok po upływie tego okresu. Zgodę, o której mowa w
ust. 1, wyraża właściwy statutowo organ organizacji związkowej, w której
pracownik pełni albo pełnił tę funkcję.
10. Minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady i tryb:
1) powiadamiania przez pracodawcę zarządu zakładowej organizacji związkowej
o liczbie osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie pracy, o
której mowa w ust. 5,
2) wskazywania przez zarząd oraz komitet założycielski zakładowej organizacji
związkowej pracowników podlegających ochronie przewidzianej w
ust. 1, a także dokonywania zmian w takim wskazaniu.>
Art. 33.
1. Pracodawca, na warunkach określonych w umowie, jest obowiązany udostępnić
zakładowej organizacji związkowej pomieszczenia i urządzenia techniczne niezbędne
do wykonywania działalności związkowej w zakładzie pracy.
2. Zakładowej organizacji związkowej oraz pracodawcy przysługuje prawo wystąpienia
do sądu pracy z roszczeniem wynikającym z niewykonania lub nienależytego
wykonania umowy, o której mowa w ust. 1.
3. Jeżeli warunki udostępniania organizacji związkowej pomieszczeń i urządzeń
technicznych określają postanowienia układu zbiorowego pracy, prawo wystąpienia
z roszczeniem, o którym mowa w ust. 2, przysługuje pracodawcy lub
każdej z organizacji związkowych, której postanowienia te dotyczą.
4. Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 2 i 3, stosuje się odpowiednio
przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu z zakresu
prawa pracy.
Kancelaria Sejmu s. 13/16
04-12-02
Art. 331.
1. Pracodawca, na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i za pisemną
zgodą pracownika, jest obowiązany pobierać z wynagrodzenia pracownika
składkę związkową w zadeklarowanej przez niego wysokości.
2. Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie przekazywać kwoty pobranych składek
związkowych na rachunek bankowy wskazany przez zakładową organizację
związkową.
Art. 34.
1. Przepisy art. 251-331 stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej
obejmującej swoim działaniem pracodawcę, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 341 i
342.
2. Przy ustalaniu liczby członków, o której mowa w art. 251 ust. 1, oraz prawa do
zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, o którym mowa w art. 31 ust. 1,
uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych
u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji.
Art. 341.
1. Pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą
koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne,
związane z zatrudnianiem pracownika zwolnionego:
1) z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej
organizacji związkowej − na podstawie art. 31 ust. 1 w związku z art.
34 ust. 2,
2) od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia − na podstawie
art. 31 ust. 3,
odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego
pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich
pracodawców objętych działaniem tej organizacji − w przeliczeniu na pełny
wymiar czasu pracy.
2. Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej przedstawia pracodawcy, który
zwolni pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia pracy lub od
pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, informacje o liczbie
członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych
działaniem tej organizacji oraz u każdego z tych pracodawców − w przeliczeniu
na pełny wymiar czasu pracy, według stanu na ostatni dzień miesiąca.
3. Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej przedstawia informacje, o
których mowa w ust. 2, w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu,
w którym nastąpiło zwolnienie pracownika lub pracowników z obowiązku
świadczenia pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
4. Sposób i tryb ponoszenia kosztów, o których mowa w ust. 1, określa każdy pracodawca,
który zwolni pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia
pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w zakresie
dotyczącym kosztów związanych z zatrudnianiem tego pracownika lub
tych pracowników.
Kancelaria Sejmu s. 14/16
04-12-02
Art. 342.
1. Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej, która w co najmniej jednym
zakładzie pracy objętym jej działaniem zrzesza pracowników w liczbie wymaganej
do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art.
24125a Kodeksu pracy, może wskazać pracowników podlegających ochronie
przewidzianej w art. 32 ust. 1:
1) w liczbie ustalonej zgodnie z art. 32 ust. 3 albo 4, lub
2) w liczbie ustalonej zgodnie z art. 32 ust. 3 albo 4 w jednym zakładzie pracy
wskazanym przez tę organizację spośród zakładów pracy objętych jej działaniem,
w którym ta organizacja zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do
uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu
pracy, powiększonej o liczbę pozostałych zakładów pracy objętych
działaniem tej organizacji, w których jest zatrudnionych co najmniej 10 pracowników
będących jej członkami.
2. W przypadku gdy międzyzakładowa organizacja związkowa w żadnym zakładzie
pracy z objętych jej działaniem nie zrzesza liczby pracowników wymaganej
do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu
pracy, liczba pracowników podlegających ochronie przewidzianej w art. 32
ust. 1 nie może być większa od liczby zakładów pracy objętych działaniem tej
organizacji, które zatrudniają co najmniej 10 pracowników będących jej członkami.
Rozdział 5
Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy
Art. 35.
1. Kto w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją:
1) przeszkadza w utworzeniu zgodnie z prawem organizacji związkowej,
2) utrudnia wykonywanie działalności związkowej prowadzonej zgodnie z przepisami
ustawy,
3) dyskryminuje pracownika z powodu przynależności do związku zawodowego,
pozostawania poza związkiem zawodowym lub wykonywania funkcji
związkowej,
4) nie dopełnia obowiązków określonych w art. 261, 331 i 341
− podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
2. Tej samej karze podlega ten, kto w związku z pełnioną funkcją związkową kieruje
działalnością sprzeczną z ustawą.
3. Odpowiedzialność za kierowanie nielegalnym strajkiem określa ustawa o rozwiązywaniu
sporów zbiorowych.
Art. 36.
1. Sąd rejestrowy w razie stwierdzenia, że organ związku zawodowego prowadzi
działalność sprzeczną z ustawą, wyznacza termin co najmniej 14 dni na dosto
Kancelaria Sejmu s. 15/16
04-12-02
sowanie działalności tego organu do obowiązującego prawa. Postępowanie
wszczyna się na wniosek właściwego prokuratora wojewódzkiego.
2. W razie bezskutecznego upływu terminu przewidzianego w ust. 1, sąd rejestrowy
może:
1) orzec grzywnę wobec poszczególnych członków organu związkowego w wysokości
określonej w art. 163 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego,
2) wyznaczyć władzom związku termin przeprowadzenia nowych wyborów do
organu związku wymienionego w ust. 1, pod rygorem zawieszenia działalności
tego organu.
3. Jeżeli środki określone w ust. 2 okażą się bezskuteczne, sąd rejestrowy, na wniosek
Ministra Sprawiedliwości, orzeka o skreśleniu związku zawodowego z rejestru.
Od tego orzeczenia przysługuje apelacja.
4. Do spraw, o których mowa w ust. 1-3, stosuje się odpowiednio art. 18.
5. Związek zawodowy skreślony prawomocnym orzeczeniem z rejestru w myśl ust.
3 jest obowiązany niezwłocznie zaprzestać swej działalności, a w terminie najpóźniej
trzech miesięcy od uprawomocnienia się tego orzeczenia dokonać swojej
likwidacji w sposób przewidziany w statucie.
Rozdział 6
Przepisy szczególne
Art. 37.
Spory między związkami zawodowymi a pracodawcami i ich organizacjami dotyczące
interesów pracowniczych rozwiązywane są na zasadach określonych w odrębnej
ustawie.
Art. 38.
Przepisy ustawy dotyczące związków zawodowych stosuje się odpowiednio do organizacji
związkowych, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 2, z wyłączeniem przepisu
art. 12 ust. 1 w części dotyczącej liczby założycieli związku, a w części dotyczącej
liczby członków związku przepisu art. 17 ust. 1 pkt 3.
Art. 39.
1. W zakładach pracy mogą być tworzone pracownicze kasy zapomogowopożyczkowe,
których członkami mogą być pracownicy, emeryci i renciści bez
względu na przynależność związkową. Nadzór społeczny nad tymi kasami
sprawują związki zawodowe.
2. (utracił moc).
3. (utracił moc).
4. (utracił moc).
5. Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady organizowania
i działania kas, o których mowa w ust. 1, obowiązki zakładów pracy w
tym zakresie.
Kancelaria Sejmu s. 16/16
04-12-02
Rozdział 7
Zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisy przejściowe i końcowe
Art. 46.
Rejestracja organizacji związkowych dokonana przed dniem wejścia w życie ustawy
zachowuje moc prawną.
Art. 48.
1. Traci moc ustawa z dnia 8 października 1982 r. o związkach zawodowych
(Dz.U. z 1985 r. Nr 54, poz. 277, z 1988 r. Nr 11, poz. 84, z 1989 r. Nr 20, poz.
105 i z 1990 r. Nr 30, poz. 179).
2. Do czasu wydania rozporządzenia Rady Ministrów, o którym mowa w art. 39
ust. 5 niniejszej ustawy, pozostają w mocy przepisy wydane na podstawie art.
58 ustawy wymienionej w ust. 1.
Art. 49.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
art. 40-45 i art. 47
pominięte